Nước ta có nguồn đa dạng sinh học (ĐDSH) phong phú nhưng nhiều nguồn tài nguyên đang có mức độ cạn kiệt và suy giảm nghiêm trọng. Áp lực từ các công trình xây dựng, dự án phát triển chuyển đổi mục đích sử dụng đất, rừng quy mô lớn,… Trong khi đó việc đánh giá tác động đa dạng sinh học lại bị xem nhẹ và không được đề cập khi lập báo cáo đtm dự án.
Đa dạng sinh học là gì?
Đa dạng sinh học biểu thị rõ nét ở gen, số lượng loài và sinh thái. Sự đa dạng và phong phú được chia thành nhiều cấp độ phân bổ trên khắp môi trường trên trái đất.
Còn ở Việt Nam, vấn đề bảo tồn đa dạng sinh học đang gặp phải nhiều vấn đề nan giải. Chẳng hạn, với diện tích rừng nguyên sinh và ngập mặn rộng lớn, vì tác động của biến đổi khí hậu, thời tiết cực đoan đã làm mất đi sự đa dạng nhiều loài thực vật.
ĐDSH có tầm ảnh hưởng đặc biệt quan trọng đối với sự phát triển của xã hội loài người. Trong bối cảnh phức tạp từ BĐKH, việc quản lý và giám sát chặt chẽ nguồn tài nguyên sinh học, hệ sinh thái là vô cùng cần thiết. Và giải pháp hiệu quả nhất cần lồng ghép ĐDSH vào quá trình đánh giá tác động môi trường.
Hạn chế khi lồng ghép đa dạng sinh học vào ĐTM
- Do áp lực về kinh tế dựa vào các hoạt động khai thác tài nguyên, quản lý yếu kém và thiếu năng lực kiểm soát những tác động tiêu cực đến hệ sinh thái nhạy cảm, các loài quan trọng, quần thể, sinh vật.
- Chưa hiểu rõ vai trò và ý nghĩa của ĐDSH.
- Thiếu quy định để lồng ghép ĐDSH vào ĐTM.
- Thiếu phương pháp và tiêu chuẩn liên quan đến mức độ tác động từ các nguồn đến ĐDSH.
- Không có kế hoạch thống nhất về quan trắc, giám sát ĐDSH về hiện trạng và chất lượng hệ sinh thái.
- Công tác dự báo về mức độ tác động, can thiệp vật lý còn gặp nhiều khó khăn.
- Quá trình thực hiện tốn nhiều chi phí và thời gian.
- Những rào cản về thu hút đầu tư phát triển gây tác động lớn đến môi trường sinh thái tự nhiên.
Nội dung đánh giá tác động ĐDSH vào ĐTM bao gồm nội dung nào?
- Phải nhận định, đánh giá đến hệ thực, động vật, xem xét đến mối quan hệ giữa sinh vật với hệ sinh thái.
- Đánh giá sự thay đổi của các thành phần ĐDSH như hệ sinh thái, loài, gen,…
- Xem xét đến một số sự thay đổi như di cư, sự xâm nhập các loài ngoại lai, sử dụng tài nguyên bền vững.
- Cần đánh giá mức độ tác động ĐDSH đến khu vực, đến hệ sinh thái, đến hiện trạng sử dụng và sự can thiệp về sự bảo tồn đa dạng sinh học.
Hiện nay, nội dung ĐTM rất ít nội dung về hiện trạng sinh học cũng như phương thức sử dụng tài nguyên ĐDSH. Vì thế mà việc lồng ghép đa dạng sinh học là cách tiếp cận tổng thể vừa phát triển kinh tế vừa tăng cường bảo vệ động thực vật, hệ sinh thái.
Làm thế nào để lồng ghép ĐDSH vào ĐTM?
Trong thời gian qua, nhiều dự án thủy điện, khai thác khoáng sản, mỏ, xây dựng cảng biển,… chưa thật sự chú trọng đến các vấn đề đa dạng sinh học. Hầu như những dự án này thường tập trung ở mức độ lớn, việc chuyển sử dụng mục đích đất từ rừng sang sản xuất sẽ gây ra những hậu quả nặng nề vì phải làm bay màu một diện tích rừng lớn.
Nguyên tắc và nội dung lồng ghép ĐDSH vào ĐTM sẽ bao gồm:
- Quá trình lồng ghép sẽ giảm thiểu những tác động từ dự án, đảm bảo sự phát triển, cân bằng ĐDSH và cung cấp lợi ích to lớn khác.
- Đây là cách làm phổ biến và hiệu quả nhất hiện nay vì duy trì sự phát triển của hệ sinh thái và các loài.
- Nhờ việc tập trung vào các nội dung chính với những quy định về tác động đến ĐDSH mà hệ sinh thái được bảo vệ và quản lý một cách tối ưu.
ĐTM là một trong những hồ sơ môi trường doanh nghiệp quan trọng, hồ sơ được chuẩn bị trước khi triển khai thực hiện dự án. Với nhiều thủ tục pháp lý, Quý Doanh nghiệp cần sự hỗ trợ từ đơn vị tư vấn môi trường chuyên nghiệp và uy tín thì liên hệ ngay Dịch vụ tư vấn hồ sơ môi trường Hợp Nhất qua Hotline 0938.857.768.
Lưu ý: Các thông tin, chủ đề chúng tôi cung cấp chỉ có giá trị tham khảo. Trong quá trình áp dụng các quy định của pháp luật về tài nguyên và môi trường: quý bạn đọc cần tra cứu - cập nhật hiệu lực pháp luật hiện hành của từng điều luật, văn bản quy phạm pháp luật có liên quan để áp dụng cho đúng!